मदर्स डे किंवा मातृदिनाची कल्पना पाश्चिमात्य असली तरी ती मला एक चांगली प्रथा वाटते. किंबहुना असे काही दिवस साजरे करणं ही एक छान पद्धत आहे असं मला वाटतं. मे महिन्यातल्या दुस-या रविवारी मदर्स डे साजरा केला […]
Tag: आठवणी
बाबा आणि बापूकाका
आम्ही १९८२ मध्ये औरंगाबादला कायमचे राहायला आलो. बाबांची बरीच मित्रमंडळी औरंगाबादेत होती. शिवाय त्यांचं शिक्षण म्हणजे एम ए आणि लॉ औरंगाबादला झालं होतं. त्यामुळे बाबांना औरंगाबाद नवं नव्हतं, पण आमच्यासाठी ते सगळं नवं होतं. औरंगाबादला आम्ही नवीन उस्मानपु-यात राहायला लागलो. पहिल्याच दिवशी बाबा मला श्रेयनगरमधल्या त्यांच्या मित्राच्या घरी घेऊन गेले, सुधीर रसाळांच्या घरी.
मी बापूकाकांना आधी भेटले होते तेव्हा फार लहान होते त्यामुळे माझ्यासाठी ते नवीनच होते. काका तेव्हा विद्यापीठात जायच्या तयारीत होते. मला पक्कं आठवतंय काका कांदा टोमँटोची कोशिंबीर करत होते, सोनल शाळेत निघाली होती तिच्यासाठी. एका बाजूला त्यांच्या आणि बाबांच्या गप्पा सुरू होत्या आणि खळखळून हसणंही.
माझे आजी-आजोबा
माझी आजी जाऊन आज सहा वर्षं झाली. आजीचं खूप वय झालं होतं. गेली तेव्हा ती ९४ वर्षांची होती पण तरीही वयाच्या मानानं तल्लख होती. त्या वयातही तिचे बरेचसे दात शाबूत होते. लहानपणापासून आजी-आजोबांचा सहवास मला […]
गुलजार!
गुलजार हा तसा कॉलेजपासूनचा जिव्हाळ्याचा विषय. गुलजारांच्या कविता, गुलजारांचे चित्रपट आणि गुलजारांनी इतर चित्रपटांसाठी लिहिलेले संवाद आणि गाणी, सगळंच प्रिय होतं आणि अजूनही आहे. निरंजनला पहिल्यांदा भेटले तेव्हा पटकन् आपलेपणा वाटण्यात गुलजार हा महत्वाचा भाग […]
आजोबांची आठवण
माझे आजोबा स्वातंत्र्य सैनिक होते. हैदराबाद मुक्तिसंग्रामात ते दीड वर्ष तुरूंगात होते. हैदराबादला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर त्यांनी मागे पडलेल्या वकिलीला परत एकदा सुरूवात केली. बरोबरीनं त्यांचं सामाजिक काम चालूच होतं. गांधीवादी असलेल्या माझ्या आजोबांची राहणी अतिशय […]
कवी अनिल
आत्माराम रावजी देशपांडे उर्फ कवी अनिल यांचा भग्नमूर्ती हा काव्यसंग्रह वाचून माझ्या सास-यांनी त्यांना पत्र लिहिलं होतं. त्यानंतर १९३६ मध्ये ते मुंबईला आले असताना मुंबईतल्या एम्पायर हॉटेलमध्ये ते उतरले होते. तेव्हा माझ्या त्यावेळी २३ वर्षांच्या असणा-या सास-यांना त्यांनी भेटायला बोलावलं होतं. १९३६ मध्ये जुळलेला हा बंध कवी अनिलांच्या मृत्यूपर्यंत म्हणजे १९८२ पर्यंत कायम होता. माझे सासरे तसे व्यक्तिपूजेच्या अगदी विरोधात होते पण कवी अनिल आणि कुसुमावतीबाई हे दोघे त्यांच्यासाठी आदरस्थानं होती. भाई (माझे सासरे) आणि विजया आपटे यांनी जेव्हा लग्न करायचं ठरवलं तेव्हा भाईंनी सगळ्यात आधी आपल्या वहिनीला ही गोष्ट सांगितली आणि त्यानंतर अनिल आणि कुसुमावतीबाईंना. मावशीनं सांगितलं की जेव्हा लग्नानंतर कुसुमावतीबाईंचं पहिलं पत्र आलं तेव्हा त्यांनी लिहिलं होतं की, तुमचं अभिनंदन करू की तुम्हाला आशीर्वाद देऊ?
आजोबा
आज माझ्या आजोबांचा जन्मदिवस. ते आज असते तर १०४ वर्षांचे असते. मी आता ४४ वर्षांची आहे तरीही आजोबांची आठवण येत नाही असा एकही दिवस जात नाही. आणि ते केवळ माझे आजोबा होते म्हणून नाही तर मी तटस्थपणे जरी विचार करण्याचा प्रयत्न केला तरीही त्यांचं जे व्यक्तिमत्व डोळ्यासमोर येतं त्यामुळे असं होतं असं मला वाटतं.
आमचे पूर्वज मूळचे कर्नाटक सीमेवरच्या, अक्कलकोट तालुक्यातल्या चपळगावचे. आजोबांचे वडील कामानिमित्त मराठवाड्यातल्या बीडला आले आणि आम्ही बीडचेच झालो. बरेचसे चुलतमावस चपळगावकर बीड आणि त्याजवळच असलेल्या गेवराईला स्थायिक झाले. आजोबांचे वडील ते लहान असतानाच गेले. त्यानंतर त्यांच्या आईनं भिंतीत पुरून ठेवलेलं थोडं-थोडं सोनं विकून त्यांना शिकवलं. ते दोघे भाऊ. आजोबांनी त्या काळात उर्दूमधून वकिलीची सनद घेतली आणि बीडला वकिली सुरू केली. त्यांचे भाऊ शिक्षक झाले. त्यानंतर मराठवाडा मुक्तिसंग्रामाच्या काळात ते स्वातंत्र्य चळवळीत सामील झाले. दीड वर्षं ते तुरूंगात होते. तिथे जे काही खायला मिळायचं त्यामुळे आयुष्यभर पोटाचा त्रास त्यांच्या मागे लागला.
बाबा आणि मी
माझे बाबा नरेंद्र चपळगावकर हे डिसेंबर २००४ च्या मराठवाडा साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष होते. तेव्हा प्रतिष्ठानच्या विशेषांकात प्रकाश मेदककर काकांनी मला त्यांच्याबद्दल लिहायला सांगितलं होतं. तेव्हा लिहिलेला हा लेख. आज हा लेख परत वाचला तेव्हा मला त्यात खूप काही वेगळं लिहिता आलं असतं असं वाटलं. पण तेव्हा तो असा लिहिला होता म्हणून तो तसाच शेअर करते आहे. हा लेख मी नागपुरात धंतोलीतल्या कवी अनिलांच्या घरात बसून लिहिला होता ही अजून एक आठवण. लेख बराच जुना आहे हे लक्षात घेऊनच वाचा.
